Espainia ez zen inoiz hainbeste igo bizikletara. Konfinamenduen eta perimetro-murrizketen garaian, ibilgailu hori bihurtu da gustukoena kirola egiteko edo familia barruko ibilaldietarako. «Sektorea gozoa dago», adierazi du Jesus Freirek, Espainiako Marken eta Bizikleten Elkarteko (AMBE) idazkari nagusiak. Krisi-testuinguru batean, txirrindulari-konpainiak pribilegiatuetakoak dira, eta eskaria bat-batean iritsi zen deseskalatzean. Salmentek % 300 baino gehiago egin dute gora hilabete gutxiren buruan, eta, ordutik, interesa inoiz ikusi gabeko mailan mantendu da. Hainbeste, ezen merkatuak sufritu egin baitu bere produktuak garaiz hornitzeko eta entregatzeko. Gaur bizikleta erostea ia ezinezkoa da.
Bizikleta mundua bat dator ekaitz perfektu honen osagaiak adieraztean. Martxoko eta apirileko entzierroak aire libreko gogoa piztu zuen. Taldeko kirolek edo gimnasioek zituzten arazoen aurrean, bizikletak tropeletik ihes egin zuen: indibidualtasuna, segurtasun-distantzia mantentzea erraza eta adin guztietarako erakargarria, baita elektrikoekin ere. Salvador Illa Osasun ministroak ibilgailu hori eskolara edo lanera joateko gomendatzea lagungarria izan zen. Gobernuak Bizikletaren lehen Estatu Estrategiari buruz egindako iragarpena, are gehiago. Aisialdirako lehiarik eza — etxeratze-agindua edo ekitaldirik eza — beste bultzada bat izan zen. Eguraldi onak egin zuen gainerakoa. «Goranzko joera nahiko luzatuko da», adierazi dute AMBEko iturriek. Azken datuen arabera, Espainian 1,2 milioi bizikleta saldu ziren 2019an, enpresek 1.871 milioi euro fakturatu zituztenean. «Baina 2020koa ikaragarria izan da», azpimarratu du Freirek, eta erakundearen urteko txostenak – Apirilean argitaratuko da – «Zifra errekorrak» islatuko dituela aurreratu du, bai mendiko bizikletetan, bai errepideetakoetan eta baita haurrenetan ere. Baita elektrikoak ere, erosteko laguntza publikoekin.
David Vitoria hispaniar suitzarrak 2010ean korritu zuen bere azken Espainiako Vuelta. Lesioek behar baino lehenago kendu zuten txirrindularitza profesionaletik. Orduan, bere esperientzia guztia bere enpresan iraultzea erabaki zuen. 2011n Berria Bike sortu zuen, Villarrobledon (Albacete) instalazioak zituen karbonozko bizikleten ekoizlea. «Gezurra dirudi, gaur egungo egoera ia surrealista da», esan du txirrindulari ohiak, enpresako zuzendari nagusiak, denboraldi honetan (2020ko uztailetik 2021eko ekainera) bere zifrak bikoizteko bidean dela aurrekoaren aldean: bost milioi eurotik 9,5 milioi eurora eta 4.000 milioi eurotik 8.000 bizikletara. Tonika arrunta da. BHk 51 milioiko fakturazioa eta 41.000 bizikleta entregatu zituen 2019an, eta 58 milioikoa 2020an. «Eta 2021eko ekoizpena salduta dago», adierazi du Alvaro Olasolo komunikazio arduradunak.
«Bizikletek ez dute dendetan irauten. Guk mila bat jaso genituen eta egun batean denak salduta zeuden «, gaineratu du Javier Lopez Mérida Bikeseko Espainiako, Portugalgo eta Frantziako arduradun nagusiak. Digitalizazioak eta lineako salmentek are gehiago erraztu dute negozioa. Spiuk, txirrindularientzako jantzien eta ekipamenduen enpresa, % 35 hazi da azken urtean. «Saltoa handiagoa izango zen eskari osoari erantzun ahal izan bagenio», adierazi du Javier Martinez Bizkaiko konpainiako zuzendari komertzialak. Espainiako Txirrindularitza Federazioaren arabera, 21 milioi espainiarrek bizikleta bat dute. Eta Cetelem Behatokiak dio erabiltzaileen kopurua % 25 hazi dela azken urtean.
Hornidurarik eza saihesteko erronka
«Munduko ekoizpenaren muga da, hain zuzen ere, oztopoa», adierazi du Ignacio Peralta CJM Sporteko zuzendari komertzialak. Bizikleta-fabrikatzaileak koadroan zentratzen dira, ibilgailuaren eskeletoan. Lehengai nagusiak, aluminioa eta karbonoa, aseguratuta daude. Arazoa transmisioarekin, balaztekin, kateekin eta baita elektrikoen motorrekin ere lana osatzerakoan iristen da. Hazkunde globalak soken aurka jarri ditu osagai horien fabrikatzaileak, Malaysian, Txinan, Japonian edo Taiwanen lantegiak baitituzte. Han dago botila-lepoa, sektoreak ekoizpena handitzea eragozten duena. «Nahiz eta orain inoiz baino gehiago fabrikatu», azpimarratu du Eduardo Roldan Shimano Iberiako zuzendari nagusiak. Bere matrizeak, Shimano multinazional japoniarrak, bere ekoizpen ahalmena % 50 handitu du 2020an. «Produktu asko bidaltzen ari dira merkatura, baina eskaria oso handia eta mundu mailakoa da», nabarmendu du Roldanek.
Gurpilik, pedalik edo aldatzeko heldulekurik gabe, bizikletak ezin dira fabrikan amaitu. «Orain, hornidurarik eza saihestea da erronka. Horretarako, merkatua epe luzerako salmenten aurreikuspenak egiten eta stocka pilatzen ari da «, azpimarratu du Ignacio Peraltak. Fabrikatzaile askoren webguneetan, bitartean, urria edo azaroa arte luzatzen dira entregatzeko epeak. Dendan, markaren arabera, baina ez da batere erraza gama ertaineko bizikleta bat aurkitzea, mendikoa, hirikoa edo elektrikoa.
Sektoreak uste du eskaerak geldiezin jarraituko duela, gutxienez, beste urtebetez. Aktore guztiak bat datoz esatean ez dela burbuila bat eta erabiltzaile berri asko — gero eta haur eta emakume gehiago, diote — ez direla aulkitik jaitsiko, negozio-aukera berriak sortuz. «Booma moteldu egingo da urte batzuetan, baina milioika erabiltzaile sortuko ditu hirietan betiko», adierazi du Luis Muñoz Europako hego-ekialdeko Terkeko marketin zuzendariak. Markek bolada ona luzatzea aurreikusten dute, hiriko bizikleta salmentetan atzeratuta dagoelako. Bere txanda iritsiko da, uste du AMBEko arduradunak, administrazioek hirietako mugikortasun iraunkorraren aldeko «benetako apustua» egiten dutenean. «Abantailak baino ez ditu: erabiltzaileen osasuna handitzen du, osasun gastu publikoa aurrezten du, kutsadura gutxitzen du eta ekonomia garatzen du», ondorioztatu du Jesus Freirek. «Bizikletaren garaia da», esan du.
